Werkgevers opgelet: EU AI Act maakt jou verantwoordelijk voor AI-geletterdheid in je organisatie!

Je hebt het vast al gehoord: de Europese Raad heeft op 21 mei 2024 een nieuwe wet goedgekeurd over AI, de AI Act. Deze wet is gemaakt om de ontwikkeling en het gebruik van AI te sturen naar een verantwoorde en ethische richting. Maar wist je dat deze wet werkgevers verplicht om hun medewerkers AI-vaardig te maken? In dit artikel kijken we naar wat dat precies voor werkgevers betekent en hoe je dit kunt aanpakken.

Wat zegt de EU AI Act?

Het hart van deze wet is een systeem dat AI-toepassingen verdeelt op basis van hun risico’s, van ‘te gevaarlijk’ tot ‘ongevaarlijk’. De meeste regels gelden voor de makers van risicovolle AI-systemen, maar ook als je ze alleen maar gebruikt, moet je aan bepaalde eisen voldoen.

De 4 risicocategorieën zijn:

1. Onaanvaardbaar risico: Deze AI-systemen zijn simpelweg verboden. Denk aan sociale scoring-systemen of AI die manipulatieve technieken gebruikt.
2. Hoog risico: Deze systemen worden streng gereguleerd. Hieronder vallen AI-toepassingen in kritieke infrastructuur, onderwijs, en HR-tools voor werving en selectie.
3. Beperkt risico: Voor deze categorie gelden transparantieverplichtingen. Chatbots en deepfakes vallen hieronder.
4. Minimaal risico: Deze AI-systemen zijn ongereguleerd. Denk aan spamfilters of AI in videogames.

Marketeers zullen waarschijnlijk het meest te maken krijgen met AI-systemen in de categorieën ‘beperkt risico’ en ‘minimaal risico’. Maar let op: als je AI gebruikt voor personeelswerving of klantbeoordeling, kan je zomaar in de ‘hoog risico’ categorie vallen!

Wie is verantwoordelijk?

De AI Act maakt onderscheid tussen twee rollen:

1. AI “deployer”: Als je externe AI-systemen in je bedrijf gebruikt (bijvoorbeeld ChatGPT).
2. AI “provider”: Als je AI-systemen ontwikkelt voor intern gebruik.

Beide rollen vallen onder Artikel 4 van de AI Act en hebben verplichtingen om AI-geletterdheid te bevorderen.

Wat is AI-geletterdheid?

Volgens de AI Act wordt AI-geletterdheid gedefinieerd als:

“Vaardigheden, kennis en begrip die een geïnformeerde inzet van AI-systemen mogelijk maken, en bewustzijn over AI-kansen, risico’s en mogelijke schade.”

Dit betekent dat je team niet alleen moet weten hoe ze AI-tools moeten gebruiken, maar ook de implicaties ervan moet begrijpen.

Wat moet jij als werkgever doen?

Nu komt het interessante deel: de AI Act legt niet alleen verplichtingen op aan de ontwikkelaars van AI, maar ook aan de gebruikers. En ja, dat is iedereen in je bedrijf die AI gebruikt. Hier zijn je belangrijkste nieuwe taken:

1. AI-geletterdheid bevorderen: Je moet ervoor zorgen dat je team voldoende kennis heeft van de AI-systemen die ze gebruiken. Zoals de technische kant van AI, hoe je ermee werkt, waar ze op moeten letten en hoe jullie het gebruiken in jullie specifieke situatie. Dit is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook een kans om je team te laten groeien en innoveren.
2. Transparantie waarborgen: Als je AI-systemen gebruikt die onder ‘beperkt risico’ vallen, moet je dit duidelijk communiceren naar je klanten. Geen zorgen, dit kan juist vertrouwen wekken als je het goed aanpakt.
3. Documentatie bijhouden: Je moet kunnen aantonen hoe je AI gebruikt en welke maatregelen je neemt om aan de wet te voldoen. Dit biedt gelijk een mooie kans om je processen te stroomlijnen.
4. AI-geletterdheid beoordelen: Je moet de AI-geletterdheid van je team beoordelen.
5. Kennis en ervaring in overweging nemen: Houd rekening met de technische kennis, ervaring, opleiding en training van je team.
6. Maatregelen nemen: Zorg ervoor dat je team een voldoende niveau van AI-geletterdheid bereikt.

Hoe zit dit met generative AI en AI Agents?

Laten we even inzoomen op Generative AI, de AI-toepassing die momenteel het meest gebruikt wordt en AI Agents die naar verwachting op korte termijn ook steeds vaker gebruikt zullen gaan worden.

Generative AI: Jouw creatieve assistent

Veelgebruikte tools zoals ChatGPT en Claude vallen waarschijnlijk onder de categorie ‘beperkt risico’. Dat betekent:

• Je moet transparant zijn over het gebruik ervan in klantinteracties.
• Je bent verantwoordelijk voor het verantwoord gebruik door je team.
• Je moet potentiële risico’s en ethische overwegingen in acht nemen.

Generative AI kan een goede aanvulling zijn op je creatieve proces, zolang je het verantwoord inzet.

AI Agents: Jouw autonome assistenten

AI Agents worden nog weinig gebruikt, maar de verwachting is dat zij het komende jaar steeds meer toegepast gaan worden. Ze zijn wat complexer en afhankelijk van hoe je ze inzet, kunnen ze in verschillende risicocategorieën vallen. Hier zijn een paar dingen om in gedachten te houden:

• Zorg voor menselijk toezicht, vooral bij toepassingen met een hoger risico.
• Train je personeel goed in het gebruik en de beperkingen van AI Agents.
• Wees alert op ethische kwesties zoals potentiële discriminatie of privacy-schendingen.

AI Agents kunnen je processen en dienstverlening naar een hoger niveau tillen, maar vereisen wel zorgvuldige implementatie en monitoring.

Wanneer gaat de AI-verordening in?

De AI-verordening treedt stapsgewijs in werking. De eerste regels gaan 2 februari 2025 gelden in Nederland. Op 2 augustus 2027 zal de gehele wet van toepassing zijn. De belangrijkste stappen in dit proces zie je hieronder. 

Bron: Autoriteit Persoonsgegevens

6 stappen naar succesvolle AI-implementatie & naleving van de EU AI Act

De EU AI Act geeft geen specifieke richtlijnen over hoe je dit moet aanpakken. Daarom hebben we 6 praktische stappen opgesteld die je helpen om AI succesvol te implementeren:

1. Richt een AI-werkgroep op 

Verzamel een team van enthousiastelingen uit verschillende afdelingen. Zij worden jouw AI-pioniers. Deze “ontdekkers” nemen het voortouw bij het ontwikkelen en implementeren van AI-strategieën. Tip: Zoek naar mensen die al met AI experimenteren of er enthousiast over zijn.

2. Ontwikkel een AI-beleid 

Stel duidelijke richtlijnen op voor AI-gebruik binnen je bedrijf. Dit geeft houvast aan je team en laat zien dat je serieus omgaat met AI-ethiek. 

Maak zowel interne als externe richtlijnen voor AI-gebruik. Denk aan: wanneer gebruik je AI, welke tools zijn goedgekeurd, hoe ga je om met data, etc. Dit zorgt voor duidelijkheid en helpt bij het naleven van de EU AI Act.

3. Investeer in AI-training en -educatie 

Zorg dat je team de nodige kennis en vaardigheden heeft om met AI te werken. Organiseer workshops, webinars of haal externe experts in huis. Maak gebruik van online leerplatforms gespecialiseerd in AI voor marketing.

4. Voer een AI Impact Audit uit 

Breng in kaart waar AI de grootste impact kan hebben in je organisatie, en waar de potentiële risico’s liggen. Dit helpt je om gericht te investeren en prioriteiten te stellen.

Gebruik voor je marketing team bijvoorbeeld de template die je hier kan downloaden om kansen en risico’s in kaart te brengen. 

5. Selecteer de juiste AI-tools 

Experimenteer met verschillende AI-tools en kijk wat het beste werkt voor jouw team. Let op gebruiksvriendelijkheid, integratiemogelijkheden en schaalbaarheid. Vergeet niet te checken of de tools voldoen aan de EU AI Act-eisen.

6. Creëer een AI-first mindset en cultuur 

Stimuleer een cultuur van innovatie en continu leren rondom AI, waarin het wordt gezien als een kans voor innovatie en groei, niet als een bedreiging. Overweeg een “AI-vrijdag” als R&D-dag om nieuwe AI-toepassingen en tools te verkennen. Vier successen en leer van mislukkingen om de adoptie van AI te versnellen.

Niet wachten maar nu beginnen

Neem het voortouw in deze verandering.

1. AI transformeert het werk nu al
2. De meeste mensen missen uitgebreide AI-kennis
3. Vroege voorbereiding zorgt voor een soepele overgang
4. Je kunt eerder profiteren van de voordelen van AI

Door deze stappen te volgen, doe je meer dan alleen voldoen aan de EU AI Act. Je maakt je bedrijf klaar voor de toekomst. In een wereld waar AI heel snel steeds belangrijker wordt, geef je jezelf zo een voorsprong.

Begin vandaag nog met het AI-proof maken van je bedrijf!

Wil je meer weten over hoe je AI kunt implementeren in je marketingteam? Meld je aan voor de gratis Marketing AI Friday, die je wekelijks op vrijdag per e-mail ontvangt, de maandelijkse webinar Marketing AI in de Praktijk of bekijk meer artikelen zoals deze.

Disclaimer: Deze informatie is zorgvuldig samengesteld, maar vervangt geen juridisch advies. Raadpleeg bij twijfel een juridisch expert.

Maak iedere week een sprong vooruit in je marketing AI transformatie

Elke vrijdag brengen wij je de meest actuele inzichten, nieuws en praktijkvoorbeelden over de impact van AI in de marketingwereld. Of je nu je marketing efficiency wilt verbeteren, klantbetrokkenheid wilt verhogen, je marketingstrategie wilt aanscherpen of je bedrijf digitaal wilt transformeren.‘Marketing AI Friday’ is jouw wekelijkse gids.

Meld je gratis aan voor Marketing AI Friday.